صفحهٔ اصلی منوی ناوبرینسخهٔ تلفن همراهبه‌روزرسانی از پیش‌نویس کاربرانبه‌روزرسانی آمار
الگو:پیوند میان‌ویکی
نقش رستمسنگ‌نبشته‌ایداریوش بزرگکاخ آپادانای شوشتخت جمشیدچلیپایینماد فروهرفارسی باستانعیلامیاکدی۲۱ مارس۲۰۱۹میلادی۱ فروردین۱۳۹۸هجری خورشیدی۱۴ رجب۱۴۴۰هجری قمریUTCروز دستمزد برابرعید نوروز
صفحهٔ اصلی
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۶۶۹٬۹۴۹ مقاله به زبان فارسی
- آشنایی با دانشنامه
- آشنایی با اصول ویرایش
- کارهای قابل انجام
- سیاست‌ها و رهنمودها
- فهرست الفبایی مقاله‌ها
- نسخهٔ تلفن همراه
مقالهٔ برگزیده 
آرامگاه داریوش یکم گوری صخره‌ای در کوه حاجی‌آباد نقش رستم است که در بلندای ۲۶ متری از تراز زمین جای گرفته‌است و سنگ‌نبشته‌ای در این مزار جای دارد که نشان می‌دهد مقبره از آن داریوش یکم است. داریوش بزرگ در اکتبر ۴۸۶ پیش از میلاد درگذشت و در این آرامگاه که در دل کوهی سنگی تراشیده بود، جای گرفت. وی در سال ۵۲۲ پیش از میلاد به تخت نشست و پس از ۳۶ سال پادشاهی، به مرگ طبیعی درگذشت. گویا داریوش ساخت آرامگاه خود را هم‌زمان با ساخت کاخ آپادانای شوش و تخت جمشید در سال ۵۱۹ پیش از میلاد آغاز کرده و ساخت آن روزگاری پیش از مرگش پایان یافته‌بود. با رویکرد به اینکه گذشت سده‌ها، بیش از ۵ متر خاک در پای صخره انباشته‌است، در گذشته این آرامگاه بلندتر و پرهیبت‌تر از امروزه بوده و بلندای آن به ۳۸ متر می‌رسیده‌است. پیکره و گسترهٔ نمای بیرونی آرامگاه و ویژگی‌های درونی آن، سراسر نوآوری است. نمای بیرونی آرامگاه که در صخره‌ای به بلندای ۶۰ متر کنده شده، همانند چلیپایی است با بلندای ۲۲ متر که پهنای هر یک از بازوان آن، ۱۰٫۹۰ متر است. در بخش بالایی آرامگاه، داریوش بر اورنگی که مردم سرزمین‌های گوناگون بر دوش دارند، ایستاده و نماد فروهر بر فراز او و آتشدان شاهی در برابرش کنده‌کاری شده‌اند. درون آرامگاه ۹ گور وجود دارد که نشان می‌دهد افزون بر داریوش، نزدیکان وی نیز در آنجا آرمیده‌اند. بخش بیرونی آرامگاه دارای دو سنگ‌نبشته به زبان‌های فارسی باستان، عیلامی و اکدی است که آوا و گفتاری مانند وصیت‌نامه و اندرزنامه دارد. کوه حاجی‌آباد و پیرامون نقش رستم در بین مردم بومی به حسین کوه، کوه استخر یا کوه نِفِشت نامور است.
ادامه…
مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ پیشنهادی هفته
آیا می‌دانستید که …؟ 
- … فیلسوف انگلیسی برتراند راسل (در تصویر) در سال ۱۹۶۱ و در ۸۹ سالگی به دلیل شرکت در تظاهرات ضد فعالیت‌های هسته‌ای به مدت یک هفته زندانی شد؟
- … بنا به قانون بنفورد در اعداد توصیف کننده پدیده‌های طبیعی، احتمال اینکه اولین رقم سمت چپ یک رقم کوچک باشد بیشتر است؟
- … آبشار ایگواسو واقع در منطقه مرزی برزیل و آرژانتین سه برابر آبشار نیاگارا وسعت دارد و از آبشار ویکتوریا نیز به‌طور قابل توجهی بزرگتر است؟
- … با وجود منابع طبیعی غنی و شرایط مساعد کشاورزی، ۶۸ درصد جمعیت زیمبابوه زیر خط فقر هستند و سه چهارم ایشان درآمدی کمتر از ۵٫۵ دلار در روز دارند؟
- … فیلم سگ اندلسی به‌عنوان یکی از معروف‌ترین فیلم‌های سورئالیستی جنبش آوانگارد در دههٔ ۱۹۲۰ شناخته می‌شود؟
- … تصنیف «سنگ خارا» به آهنگسازی علی تجویدی و خوانندگی مرضیه با شعری از معینی کرمانشاهی نمونه‌ای از آواز بیات کرد است؟
- … با وجود اینکه عرب‌ها قبل از اسلام نام الله را می‌شناختند، تاکنون هیچ بت و تندیسی یافت نشده‌است که مجسم‌کنندهٔ آن باشد؟
دربارهٔ ویکی‌پدیا ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۲۸۰ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ هجدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۱ فروردین ۱۳۹۸ خورشیدی) ۶۶۹٬۹۴۹ نوشتار دارد.
ادامه…
ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت
درون‌مایه علوم پایه
- اخترشناسی
- جغرافیا
- ریاضیات
- زیست‌شناسی
- شیمی
- زمین‌شناسی
- فیزیک
علوم کاربردی
- ارتباطات
- رایانه
- اقتصاد
- پزشکی
- حقوق
- علم بهداشت
- فناوری
- کشاورزی
- مدیریت
- مهندسی
علوم انسانی و فلسفه
- ادبیات
- باستان‌شناسی
- تاریخ
- جامعه‌شناسی
- دین
- روان‌شناسی
- زبان‌شناسی
- علوم سیاسی
- فلسفه
فرهنگ و هنر
- بزرگان و مشاهیر
- رسانه‌ها
- سرگرمی‌ها
- سینما
- معماری
- موسیقی
- نقاشی
- ورزش
- هنر
از میان خبرها 
استعفای نورسلطان نظربایف
غرق شدن فرابر در موصل موجب مرگ بیش از ۷۰ نفر شد.
نورسلطان نظربایف (تصویر) از ریاست جمهوری قزاقستان استعفا داد و قاسم جومارت توقایف را به عنوان رئیس موقت تعیین کرد.- در تیراندازی در تراموای اوترخت حداقل ۳ نفر کشته و ۵ تن زخمی شدند.
چرخند آیدای دست کم ۳۱۴ کشته در موزامبیک، مالاوی، ماداگاسکار، زیمبابوه، آفریقای جنوبی برجا نهاد.- در حملات تروریستی به مسجد النور و مرکز اسلامی لینوود در کرایست‌چرچ، نیوزیلند، حداقل ۵۰ تن کشته شدند.
رویدادهای کنونی:- بحران ریاست‌جمهوری ونزوئلا
مرگ‌های اخیر:- اولف بنگسون
- ریچارد اردمن
- دیک دیل
یادبودها امروز: پنجشنبه، ۲۱ مارس ۲۰۱۹ میلادی برابر ۱ فروردین ۱۳۹۸ هجری خورشیدی و ۱۴ رجب ۱۴۴۰ هجری قمری (UTC)
روز جهانی شعر، روز دستمزد برابر، عید نوروز
- رویدادها
۲ (قمری) سریه عبدالله این جحش اولین نبرد مسلمانان با مشرکان مکه
۸۸۱ - تاجگذاری شاه اسماعیل صفوی در چهارده سالگی در تبریز
۱۱۶۱ - تاجگذاری آغا محمدخان قاجار در چهل سالگی
۱۳۱۱ - تبدیل واحد پول ایران از قران به ریال
۱۳۱۴ - تغییر نام پارس و پرشیا به ایران و اعلان آن به سراسر جهان به دستور رضا شاه پهلوی
۱۳۱۸ - آغاز بهره‌برداری از راه‌آهن سراسری ایران با حرکت نخستین قطار مسافربری از تهران به اهواز
۱۵۹۷ - شاه عباس صفوی (در تصویر)، نوروز را در نقش‌جهان برگزار کرد و اعلام نمود که اصفهان پایتخت همیشگی ایران خواهد بود.
۱۷۳۵ - نادرشاه افشار، سکهٔ معروف به سکه نادری را در مراسم سلام نوروز رایج ساخت.
۱۸۵۷ - زمین‌لرزه‌ای شدید در توکیو باعث کشته‌شدن بیش از ۱۰۰ هزار نفر شد.
۱۹۲۵ - نوشتن تاریخ مکاتبات اداری در ایران بر طبق تقویم هجری خورشیدی رسمی شد.
۱۹۳۵ (۱۳۱۴) - رضاشاه پهلوی، پادشاه سابق ایران، در تاریخ ششم دیماه ۱۳۱۳ بطور رسمی از جامعهٔ جهانی درخواست کرد که به جای پرشیا، پرس، این کشور را از تاریخ ۱ فروردین ۱۳۱۴ با نام بومی آن، ایران بخوانند.
- زادروزها
۱۳۰۱ - زادروز قمر آریان پژوهشگر و نویسنده ایرانی، از نخستین فارغ‌التحصیلان زن از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران
۱۳۰۵ - زادروز محمد صادقی تهرانی، از فقیه و مرجع تقلید شیعه
۱۷۶۸ - زادروز ژوزف فوریه ریاضیدان و فیزیکدان فرانسوی
۱۸۳۹ - زادروز مودست موسورگسکی بزرگترین درام‌پرداز موسیقی روسیه
۱۸۶۵ - زادروز محمد میرزا کاشف‌السلطنه دیپلمات، اصلاحگر، نویسنده، پدر چای ایران
۱۹۵۸ - زادروز گری الدمن بازیگر مشهور سینما و تئاتر انگلیسی
۱۹۶۰ - زادروز آیرتون سنا قهرمان نامی مسابقات فرمول یک اهل کشور برزیل و قهرمان سه دوره مسابقات فرمول یک
۱۹۶۱ - زادروز لوتار ماتئوس بازیکن و فوتبالیست سابق آلمانی
۱۹۸۰ - زادروز رونالدینیو فوتبالیست مشهور برزیلی
- درگذشت‌ها
۱۹۱۰ - درگذشت نادار نویسنده، کاریکاتوریست، علاقه‌مند به پرواز بالن، عکاس
۱۹۱۵ - درگذشت فردریک وینسلو تیلور مهندس مکانیک آمریکایی، پدر مدیریت، از اولین مشاوران مدیریت
۱۹۳۶ - درگذشت الکساندر گلازونف آهنگساز روس
۱۹۹۱ - درگذشت لئو فندر ابداع کننده سازهای تو پر و بنیان‌گذار شرکت لوازم موسیقی فندر، میوزیک‌من و جی اند ال
۲۰۱۱ - درگذشت نیکولای آندریانف ژیمناست روسی تبار شوروی
۲۰۱۳ - درگذشت چینوآ آچه‌به نویسنده و شاعر نیجریه‌ای‌تبار
→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای مارس – یادبودهای بیشتر...
نگارهٔ برگزیدهٔ امروز
هفت‌سین، از مشهورترین مراسم نوروز است، و آن گرد آوردن هفت‌چیز است که نام آن‌ها با حرف «س» آغاز گردد. معمولاً بین اشیاء ذیل: سیب، سیاهدانه، سنجد، سماق، سیر، سرکه، سبزه (دانه‌های گندم و امثال آن که قبلاً در بشقابی کاشته و سبز کرده‌اند)، سبزی، سمنو، هفت‌چیز برای هفت‌سین انتخاب می‌شود.
عکاس: Roozitaa
بایگانی مارس ۲۰۱۹ – نگاره‌های برگزیدهٔ بیشتر
دیگر پروژه‌های بنیاد ویکی‌مدیا ویکی‌پدیا پروژه‌ای است از بنیاد غیر انتفاعی ویکی‌مدیا که دارای تعدادی پروژهٔ چندزبانه و محتویات آزاد با عناوین زیر است:
ویکی‌انبار
انبار رسانه‌ها
ویکی‌داده
پایگاه دانش
ویکی‌گفتاورد
مجموعهٔ گفتاوردها
ویکی‌واژه
فرهنگ واژه‌ها
مدیاویکی
مدیاویکی
توسعهٔ نرم‌افزار
فراویکی
هماهنگ‌کنندهٔ پروژه‌ها
ویکی‌نبشته
متون پایه و مرجع
ویکی‌کتاب
کتاب‌های آزاد
ویکی‌سفر
راهنمای سفر
ویکی‌خبر
مرجع خبری
ویکی‌دانشگاه
منابع آموزشی
ویکی‌گونه
گونه‌های زیستی
ویکی‌پدیا در زبان‌های دیگر ویکی‌پدیای فارسی در سال ۱۳۸۲ بنیان‌گذاری شده و هم‌اکنون ۶۶۹٬۹۴۹ نوشتار دارد. ویکی‌پدیا در بسیاری از زبان‌ها وجود دارد؛ برخی از بزرگترین آن‌ها در زیر فهرست شده‌اند.
- بیش از ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
English (انگلیسی)
svenska (سوئدی)
Deutsch (آلمانی)
français (فرانسوی)
Nederlands (هلندی)
русский (روسی)
italiano (ایتالیایی)
español (اسپانیایی)
polski (لهستانی)
Tiếng Việt (ویتنامی)
日本語 (ژاپنی)
中文 (چینی)
português (پرتغالی)
- بیش از ۵۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
українська (اوکراینی)
العربية (عربی)
српски / srpski (صربی)
català (کاتالان)
norsk (نروژی)
- بیش از ۲۵۰٬۰۰۰ نوشتار:
Bahasa Indonesia (اندونزیایی)
suomi (فنلاندی)
한국어 (کره‌ای)
srpskohrvatski / српскохрватски (صرب و کرواتی)
magyar (مجاری)
čeština (چکی)
română (رومانیایی)
euskara (باسکی)
Bahasa Melayu (مالایی)
Türkçe (ترکی استانبولی)
Esperanto (اسپرانتو)
հայերեն (ارمنی)
български (بلغاری)
- بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
dansk (دانمارکی)
עברית (عبری)
slovenčina (اسلواکی)
Bân-lâm-gú (چینی (مین نان))
қазақша (قزاقی)
нохчийн (چچنی)
hrvatski (کروات)
lietuvių (لیتوانیایی)
eesti (استونیایی)
беларуская (بلاروسی)
slovenščina (اسلوونیایی)
Ελληνικά (یونانی)
galego (گالیسیایی)
azərbaycanca (ترکی آذربایجانی)
اردو (اردو)
Simple English (انگلیسی ساده)
norsk nynorsk (نروژی نی‌نُشک)
تۆرکجه (ترکی آذربایجانی)
oʻzbekcha/ўзбекча (ازبکی)
ไทย (تایلندی)
Latina (لاتین)
हिन्दी (هندی)
ქართული (گرجی)
Volapük (ولاپوک)
தமிழ் (تامیلی)
Cymraeg (ولزی)
فهرست کامل ویکی‌پدیاها
رده:
- الگو:پیوند میان‌ویکی
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.348","walltime":"0.506","ppvisitednodes":"value":1311,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":76414,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":5834,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":16,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":2,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":0,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 305.684 1 -total"," 29.48% 90.124 1 ویکی‌پدیا:یادبودهای_برگزیده/۲۱_مارس"," 19.25% 58.852 1 الگو:از_میان_خبرها"," 16.96% 51.851 1 الگو:از_میان_خبرها/اصلی"," 14.55% 44.478 1 ویکی‌پدیا:آیا_می‌دانستید_که...؟/۲۰۱۹/هفته_۱۲"," 13.56% 41.442 1 الگو:در_خبرها/تصویر"," 13.26% 40.529 1 الگو:آمیک"," 12.77% 39.031 1 ویکی‌پدیا:یادبودهای_برگزیده/مناسب‌ها"," 12.49% 38.177 1 الگو:Main_page_image"," 12.17% 37.215 1 الگو:Interval"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.028","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":1193438,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1306","timestamp":"20190321180658","ttl":3600,"transientcontent":true);mw.config.set("wgBackendResponseTime":142,"wgHostname":"mw1247"););
