کاخ آپادانای شوش محتویات پیشینه ویژگی‌ها کاوش‌ها و تخریب‌ها نگارخانه پانویس منابع منوی ناوبری۱۴۵۵ نام اظهارشده در فهرست میراث جهانی یونسکومنطقهٔ بر پایهٔ دسته‌بندی یونسکوخبرگزاری میراث فرهنگی«دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر»نسخهٔ اصلیوب‌گاه آفتابخبرگزاری میراث فرهنگیوووگسترش آنگسترش آن
کاخ‌موزه سعدآبادنیاورانمرمرمرواریدشهوندسنادادگستریشهربانیجوانانسلیمانیه کرجمرمر رامسرملکه مادر (چالوس)چای‌خوران (چالوس)ناهار خوران (رودسر)کاخ رضا شاهی گچسرکاخ فلاحتی ایلامکاخ شهرداری تبریزکاخ نازدشتکاخ رودسرکاخ ثابت پاسالعمارت قصر آینهعمارت کلاه‌فرنگی بی‌سیمعمارت نواب (یزد)عمارت وکیل‌الملکباغ دلگشاعالی‌قاپوکاخ چهارباغعمارت هشت‌بهشتهفت‌دست و کوشک آیینه‌خانهچهل‌ستون قزوینکاخ جهان‌نماکاخ شاپورچشمه عمارتکاخ صفی‌آبادکاخ عباس‌آباد بهشهرعمارت کلاه‌فرنگی بندرعباسعمارت باغ نشاطعمارت آصف وزیریکاخ آشورعمارت باغ ارمکاخ رحمت آبادعمارت چهار صفه محمدیعمارت چهارصفه عبدالسلام نادری
آتش‌سوزی‌ها در ایراناردشیر دوم (هخامنشی)اقامتگاه‌های سلطنتی در ایرانخشایارشا یکمداریوش دومداریوش یکمساختمان‌ها و سازه‌ها تخریب‌شدهساختمان‌ها و سازه‌های کامل‌شده در سده ۵ (پیش از میلاد)شوش (شهر باستانی)شوششهرهای هخامنشیقلعه‌های استان خوزستانمعماری ایرانیمعماری هخامنشیاننقاط دیدنی تخریب‌شدهویرانه‌ها در ایران
شاهان هخامنشیداریوش یکمداریوش بزرگهخامنشیشوش (شهر باستانی)عیلامیخشتآثار ملی ایرانداریوشعیلامیشوشگارد جاویداناردشیر اولاردشیر دومهخامنشیاسکندرسپاه جاویدانگل نیلوفرباستان شناسانفرانسویسر ستون‌هایفرانسهموزه لوورژان دیولافوا
کاخ آپادانای شوش
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
| کاخ آپادانای شوش | |
|---|---|
 | |
| نام | کاخ آپادانای شوش |
| کشور |  ایران |
| استان | خوزستان |
| شهرستان | شوش |
| اطلاعات اثر | |
| نام‌های دیگر | کاخ داریوش، کاخ شوش |
| نوع بنا | سنگ، چوب سدر، خشت |
| کاربری | کاخ |
| کاربری کنونی | گردشگری |
| دورهٔ ساخت اثر | هخامنشیان |
| بانی اثر | داریوش یکم، خشایارشا، اردشیر یکم، داریوش دوم، اردشیر دوم |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۳۹۸۱ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۰ مهر ۱۳۸۰ |
| شهر باستانی شوش | |
|---|---|
میراث جهانی یونسکو | |
 | |
| اطلاعات اثر | |
| مکان | ایران، استان خوزستان |
| نوع | فرهنگی |
| معیار ثبت | i, ii, iii, iv |
| شمارهٔ ثبت | ۱۴۵۵ |
| منطقه | آسیا |
| تاریخچه | |
| تاریخچهٔ ثبت | ۲۰۱۵ (طی نشست سی‌ونهم) |
| اطلاعات ثبت ملی | |
| دیرینگی | ایلام (تمدن)، هخامنشیان |
† منطقهٔ بر پایهٔ دسته‌بندی یونسکو | |
کاخ آپادانای شوش قصر زمستانی شاهان هخامنشی و کاخ اصلی داریوش یکم بوده‌است. این کاخ به دستور داریوش بزرگ پادشاه هخامنشی در حدود سال‌های ۵۱۵_۵۲۱ پیش از میلاد در شوش (شهر باستانی) روی آثار و بقایای عیلامی بنا نهاد شد. دیوارهای کاخ از خشت و ستون‌های آن از جنس سنگ است.
این کاخ در حفاری‌های بین سال‌های ۱۳۱۱ تا ۱۳۱۴ از زیر خاک بیرون آورده‌شد و پس از ۷۰ سال در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ در آثار ملی ایران به شمارهٔ ۳۹۸۱ به ثبت رسید.[۱][۲]
محتویات
۱ پیشینه
۲ ویژگی‌ها
۳ کاوش‌ها و تخریب‌ها
۴ نگارخانه
۵ پانویس
۶ منابع
پیشینه
کاخ آپادانای شوش در زمان داریوش در حدود سال‌های ۵۱۵ تا ۵۲۱ پیش از میلاد و به دستور او بر روی آثار و بقایای عیلامی در شوش بنا شد. دیوارهای این کاخ از خشت با نمای آجری و ستون‌های آن از سنگ است. دیوارهای داخلی آن با آجر لعابدار پوشیده شده‌بود و دارای نقش‌های سربازان گارد جاویدان، شیر بالدار و گل نیلوفر آبی بوده‌است.
بخش‌های مهمی از این کاخ در زمان اردشیر اول (۴۶۱ پیش از میلاد) دچار آتش‌سوزی شد و در زمان اردشیر دوم (۳۵۹ پیش از میلاد) بازسازی شد.[۳][۴]
سرانجام این کاخ مانند سایر کاخ‌های هخامنشی در زمان حملهٔ اسکندر به کلی ویران شد.[۳]
ویژگی‌ها
نگاره بازآفرینی‌شده کاخ آپادانای شوش در سال ۱۹۰۳
کاخ داریوش واحدهای مختلفی از جمله تالار بار عام، حرم‌سرا، دروازه و کاخ پذیرایی و همچنین سه حیاط مرکزی دارد. دیوارهای داخلی کاخ با آجر لعابدار منقوش با طرح‌های سپاه جاویدان، شیر بالدار و نقش گل نیلوفر آبی مزین بوده‌اند که بقایای به‌جای‌ماندهٔ آن‌ها در موزه‌های خارجی و داخلی نگهداری می‌شوند.
مساحت تالار یا کاخ آپادانا ۱۰۴۳۴ متر است. این کاخ که بارگاه یا آپادانه نامیده شده توسط اردشیر دوم تجدید بنا شده‌است. طرح کاخ بنایی کوشک مانند با ۳ ایوان ستوندار در جبهه شمالی ، شرقی و غربی آن است. تالار مرکزی با ابعاد ۵۸ در ۵۸ متر است و دارای ۳۶ ستون می‌باشد. ارتفاع ستونها حدوداً ۲۰ متر است و با ستون‌های کله گاوی شکل ساخته شده‌است. ایوان‌ها هر کدام دارای دو ردیف ستون ۶ تایی می‌باشند.
از کلیه مجموعه کاخ ۱۱۰ اتاق و تالار مکشوف گردیده است. شش حیاط که سه تای آن‌ها بسیار بزرگ دور یک محور شرقی و غربی قرار گرفته اند، در داخل مجموعه کاخ‌ها وجود داشته‌اند که به وسیله یک راهروی بزرگ به بخش شمالی مربوط می گردیده است. سه حیاط کوچکتر در بخش شمالی مجموعه کاخ قرار داشته‌اند. اتاق‌ها و ساختمان‌های مختلف کاخ به وسیله این حیاط‌ها روشنایی گرفته و تهویه می شدند.
کاوش‌ها و تخریب‌ها
در سال ۱۸۸۰ میلادی (۱۲۵۹ هجری شمسی)، یک گروه از باستان شناسان فرانسوی این کاخ را از دل خاک بیرون کشیدند و ستونها و سر ستون‌های کاخ را با اره بریدند و به فرانسه منتقل کردند و امروزه در شوش، فقط چند زیرستون وجود دارد و کاخ به شکل سابقش وجود ندارد. بیشتر اشیا خارج شده، اکنون در موزه لوور نگهداری می‌شوند.[۵]
ژان دیولافوا در کتاب خاطراتش می‌گوید:
دیروز گاو سنگی بزرگی را که در روزهای اخیر پیدا شده‌است با تاسف تماشا می‌کردم، در حدود دوازده هزار کیلو وزن دارد! تکان دادن چنین تودهٔ عظیمی غیرممکن است. بالاخره نتوانستم به خشم خود مسلط شوم، پتکی بدست گرفتم و بجان حیوان سنگی افتادم. ضرباتی وحشیانه به‌او زدم. سر ستون در نتیجه ضربات پتک مثل میوهٔ رسیده از هم شکافت ...[۶]
نگارخانه
بقایای ستون کاخ آپادانای شوش
بقایای سرستون کاخ آپادانای شوش
بقایای سرستونی از کاخ آپادانای شوش واقع درموزه شوش
همانندی از دیوار کاخ آپادانای شوش واقع در موزه شوش
همانندی از دیوار کاخ آپادانای شوش واقع در موزه شوش
پانویس
↑ خبرگزاری میراث فرهنگی
↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۲۳ اکتبر ۲۰۱۵. بازبینی‌شده در ۱۹/۵/۲۰۱۱.
↑ ۳٫۰۳٫۱ وب‌گاه آفتاب
↑ خبرگزاری میراث فرهنگی
↑ دولت‌شاهی، ۱۰۱ مکان دیدنی در ایران، ۷۳.
↑ دیولافوا، سفرنامه دیولافوا، ۲۸۰.
منابع
دولت‌شاهی، هنگامه. ۱۰۱ مکان دیدنی در ایران. چاپ اول. تهران: کتاب‌سرای نیک، ۱۳۸۵. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۸۶۶۴-۸۹-۸.
پیر نیا، دکتر محمد کریم. ۱۰سبک‌شناسی معماری ایرانی. چاپ سیزدهم. تهران: انتشارات سروش دانش، ۱۳92. شابک ۰-۲-۹۶۱۱۳-۹۶۴.
دیولافوا، ژان. سفرنامه دیولافوا. دانشگاه تهران، ۱۳۷۶.
کاخ‌ها و عمارت‌های ایران | ||
|---|---|---|
| پهلوی |
|      |
| قاجار |
| |
| زندیه |
| |
| افشاریه |
| |
| صفویه |
| |
| ساسانیان |
| |
| اشکانیان |
| |
| هخامنشیان |
| |
| سایر حکومت‌ها |
| |
| مطالب مرتبط |
| |
| ||
کاخ‌های ایران 
ایران 
قصراستان خوزستان | ||
|---|---|---|
| مرکز |
|   |
| شهرستان‌ها |
| |
| شهرها |
| |
| جاذبه‌های گردشگری |
| |
سنگ‌نبشته‌های هخامنشیان | ||
|---|---|---|
| بیستون | بیستون (متن کامل) |  |
| تخت جمشید | آپادانا: پارسی باستان پلکان • ایلامی و بابلی پلکان • پی‌بنا • آجرهای لعابی دیوار جنوبی: پارسی یکم • پارسی دوم • بابلی • ایلامی کاخ ه: سنگ‌نبشته اردشیر یکم • سنگ‌نبشته اردشیر سوم کاخ تچر: پنجره • درگاه • ایوان • نمای جنوبی • نمای غربی • ساسانی • دستگیره درب • سنگ‌نبشته اردشیر سوم کاخ هدیش: ستون‌های ایوان شمالی دیگر: دیوار کاخ دروازه کشورها | |
| کاخ آپادانای شوش | کتیبه داریوش بزرگ در کاخ آپادانای شوش (رحمت) • کتیبه اردشیر دوم در کاخ آپادانای شوش | |
| نقش رستم | سنگ‌نبشته داریوش بزرگ در نقش رستم | |
| گنج‌نامه | گنج‌نامه | |
| جزیره خارک | سنگ‌نبشته هخامنشی (جزیره خارک) | |
| وان ترکیه | کتیبه سه زبانه خشایارشا در ترکیه | |
| سوئز مصر | کتیبه‌های داریوش بزرگ در سوئز | |
| دیگر کتیبه‌ها | استوانه کوروش | |
رده | ||
 | این یک مقالهٔ خرد پیرامون یکی از آثار باستانی ایران است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
 | این یک مقالهٔ خرد پیرامون پیرامون یک قصر یا عمارت است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
ردهها:
- آتش‌سوزی‌ها در ایران
- اردشیر دوم (هخامنشی)
- اقامتگاه‌های سلطنتی در ایران
- خشایارشا یکم
- داریوش دوم
- داریوش یکم
- ساختمانها و سازه‌ها تخریبشده
- ساختمانها و سازه‌های کامل‌شده در سده ۵ (پیش از میلاد)
- شوش (شهر باستانی)
- شوش
- شهرهای هخامنشی
- قلعههای استان خوزستان
- معماری ایرانی
- معماری هخامنشیان
- نقاط دیدنی تخریبشده
- ویرانهها در ایران
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.512","walltime":"0.741","ppvisitednodes":"value":5689,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":125343,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":11112,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":15,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":11536,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":1,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 577.865 1 -total"," 32.11% 185.528 4 الگو:یادکرد/هسته"," 23.90% 138.116 1 الگو:پانویس"," 17.91% 103.499 1 الگو:یادکرد_وب"," 15.88% 91.737 2 الگو:Infobox"," 15.49% 89.539 1 الگو:جعبه_جای‌های_تاریخی_ایران"," 15.16% 87.589 2 الگو:یادکرد_کتاب"," 8.66% 50.062 1 الگو:جعبه_اطلاعات_میراث_جهانی_یونسکو"," 8.23% 47.538 37 الگو:عدد_به"," 8.04% 46.464 3 الگو:Navbox"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.085","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":2545548,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1273","timestamp":"20190315143938","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u06a9u0627u062e u0622u067eu0627u062fu0627u0646u0627u06cc u0634u0648u0634","url":"https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AE_%D8%A2%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B4","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q1729938","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q1729938","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2012-01-06T13:28:50Z","dateModified":"2018-10-21T07:17:22Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/62/Archers_frieze_Darius_palace_Louvre_AOD487.jpg","headline":"u06a9u0627u062e u062fu0627u0631u06ccu0648u0634 u0647u062eu0627u0645u0646u0634u06cc u062fu0631 u0634u0648u0634"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":128,"wgHostname":"mw1274"););
