گاهشماری هجری قمری محتویات تاریخچه مبدأ گاهشماری سال، ماه‌ها و روزها گاهشماری هجری قمری هلالی گاهشماری هجری قمری قراردادی گاهشماری هجری قمری ام‌القری محاسبه تبدیل گاه‌شماری‌ها[۱۳] جستارهای وابسته پانویس و منابع پیوند به بیرون منوی ناوبریوتاریخ تقویم در ایران و کشورهای اسلامی، مرکز تقویم دانشگاه تهران، بخش گاه شماری در کشورهای عربیعاشورا سه‌شنبه بود، ۲۰ مهر ۵۹ هجری شمسیسال‌های کبیسه قمریکبیسه‌گیری قمری به شیوه رایجسایت تقویم ام‌القریسایت دانشگاه تهران - تاریخ تقویم در ایران و کشورهای اسلامی ـ تبدیل تاریخووووووو
خورشیدیقمری (مَهی)شمسی–قمریاتیوپیاییارمنیایراناوستایی نوجلالیهجری خورشیدیبالیبربریبنگالیبوداییبهائیتایلندیژاپنیسریانیسنتی برمه‌ایمغولیمیلادیعبریقبطیکردیکره‌ایگرجیویتنامهجری قمریهلالیقراردادیهندهندوملیویکرم سموتجاوه‌ایآتیکیبابلیمصریتقویم جمهوری فرانسههندواینکامایاگاه‌شماری رومیسلتیاحمد نهاوندیفضل پسر نوبختابراهیم فزاریمحمد بن ابراهیم فزاریماشاالله بن اطهرییعقوب بن طارقابومعشر بلخیابوسعید جرجانیابن کثیر فرغانیابویوسف کندیابوعبدالله محمد بن عیسی ماهانیحجاج بن یوسف بن مطرحبش حاسبعلی بن عیسای اسطرلابیبنوموسیابوالعباس ایرانشهریخالد پسر عبدالمالکمحمد بن موسی خوارزمیسهل بن بشرثابت بن قرهابوسعید ضریر گرگانیعبدالرحمان صوفیابومحمود حامدبن خضر خجندیابوجعفر خازن خراسانیابوسهل بیژن کوهیابوالوفای بوزجانیاحمد بن یوسفبتانیالقبیصیابوالعباس نیریزیابوحامد صاغانیابن یونس مصریابراهیم بن سنانابوالفضل هرویحاسب طبریبونصر منصورابوریحان بیرونیابن زرقالیابن هیثمابن سیناابن صفارکوشیار گیلانیصاعد اندلسیابوسعید سجزیابوحاتم مظفر اسفزاریبطروجیبهاءالدین مروزیخازنیسموأل بن یحیی مغربیابی الصلتانوریابن کمادجابر بن افلحخیامشرف‌الدین طوسیابن بناءابن هائمجمال‌الدین بخاریمحی‌الدین مغربیخواجه نصیرالدین طوسیقطب‌الدین شیرازیشمس‌الدین سمرقندیزکریای قزوینیابن ابی الشکرمؤیدالدین اوردیاثیرالدین ابهریمحمد بن ابوبکر فارسیابن شاطرشمس‌الدین خلیلیابوالعقولنظام‌الدین حسن نیشابوریعلی‌بن محمد سمرقندی (ملاعلی قوشچی)بدرالدین عبدالواجدغیاث‌الدین جمشید کاشانیقاضی‌زاده رومیالغ‌بیگسبط ماردینیشهاب‌الدین بن مجدیابواسحاق کوبنانیمولانا عبدالعلی بیرجندیشیخ بهاییپیری رئیستقی‌الدین محمد بن معروفYang Guangxianenاحمد خانیعجایب‌المخلوقاتنام ستاره‌ها در زبان عربیکتاب المناظررسائل اخوان الصفاگاه‌شماری هجری قمرینقشه آسماننزهة المشتاق فی اختراق الآفاقالتفهیمزیج آلفونسوسالنماجدول نجومیصورالکواکبکاتالوگ ستاره‌ایزیج تولدتوابع مثلثاتیزیج ایلخانیزیج سلطانیسلم‌السماءآلیدادرایانه قیاسیروزنهحلقه‌داراسطرلابساعت نجومیگلوب آسمانیگلبادقطب‌نماصفحه جهت‌یابدیوپتراحلقه استواییاستوانماکره جغرافیاییکاغذ میلیمتریذره‌بینسازال دیواریاسطرلاب ناوبریسحابیجهان‌نمای مسطحربع (ابزار)چارکسدسمقیاس ارتفاعچرخه ستاره‌یابساعت آفتابیتلسکوپسه‌شاخ/ذات‌الشعبتیندانشگاه الازهردارالحکمهبیت‌الحکمهستاره‌شناسی در دوران اسلامیرصدخانه تقی‌الدین استانبولمدرسه (اسلام)رصدخانه مراغهرصدخانهبنیاد پژوهشیرصدخانه الغ‌بیگمسجد اموی دمشقدانشگاه قرویینستاره‌شناسی بیزانسیستاره‌شناسی چینیستاره‌شناسی اروپاییستاره‌شناسی هندیزماناخترشناسیزمین‌شناسیدیرینه‌شناسیباستان‌شناسیتاریخگاه‌شماری هولوسناز تاریخ پیدایش رم (گاه‌شمار)پس از میلادگاه‌شماری عصر حاضرAnno Mundiگاهشماری بیزانسیدوره اسپانیاییپیش از اکنونگاه‌شماری هجری قمریمصریSothic cycleHindu units of timeHindu YugasCanon of Kingsفهرست‌های پادشاهانلیموعصر سلوکیچینیژاپنیکره‌ایویتنامیVietnameseرومیژولینیProleptic Julianژولینی تجدیدنظرشدهگاه‌شماری میلادیProleptic GregorianOld Style and New Style datesگاهشماری شمسی–قمریگاه‌شماری خورشیدیگاه‌شماری قمریAstronomical year numberingChinese sexagenary cycleگاهشماری زمین‌شناختیگاه‌شماری عبریگاه‌شماری در ایرانگاه‌شماری هجری قمریISO week dateگاهشماری کیهانیجدول نجومیسال کهکشانیدوره متونیچرخه‌های میلانکوویچDeep timeتاریخ زمین‌شناختی زمینمقیاس زمانی زمین‌شناسیزمان چینه‌شناختی استاندارد جهانی (GSSA)نقطه و برش چینه‌گون مرزی جهانی (GSSP)گاه‌چینه‌شناسیزمین‌گاه‌شناسیژئوشیمی ایزوتوپقانون برهم‌چینیتاریخ‌گذاری نوریSamarium-neodymium datingتاریخ‌گذاری آمینو اسیدArchaeomagnetic datingدرخت‌گاه‌شماریGlottochronologyمغزه یخیIncremental datingLichenometryدیرینه مغناطیس‌شناسیتاریخ‌گذاری رادیوکربنتاریخ‌گذاری رادیومتریکTephrochronologyتاریخ‌گذاری ترمولومینانسUranium-lead datingFluorine absorptionObsidian hydrationپیایه‌بندیچینه‌بندیساعت مولکولی
گاهشماری قمریاصطلاحات اسلامیگاه‌شماری اسلامیگاه‌شماری‌ها
۲۳ فروردین۱۳۹۸خورشیدی۱۲ آوریل۲۰۱۹میلادی۶ شعبان۱۴۴۰قمریمسلمانانکشورهای اسلامیاسلامیروزهحجماه‌های حرامعزاداریعمر بن خطابدبیراندیوانخانهگاه‌شماری میلادیگاه‌شماری هجری خورشیدیایرانافغانستاناسلامیمحمدعمر بن خطابهجرت محمدگاه‌شماری هجری خورشیدیهجرت پیامبر اسلاممحمد۶۲۲ میلادیمکهمدینه۱ ربیع‌الاول۱۳ سپتامبر۶۲۲ میلادیژولیانی۱۶ سپتامبرگرگوری۸ ربیع‌الاول۱ محرم۱ هجری قمری۱ هجری شمسی۱۶ ژوئیه۶۲۲ میلادیژولینی۱۹ ژوئیهگریگوریمحرمسال‌های کبیسهمحرمصفرربیع‌الاولربیع‌الثانیجمادی‌الاولجمادی‌الثانیرجبشعبانرمضانشوالذیقعدهذیحجهابونصر فراهیهلالاستهلالهلالاستهلالذیحجهاحمد بیرشکذبیح بهروز۶ شعبان۱۴۴۰قمریعربستان سعودیگاه‌شماری هجری شمسیبرجی
گاهشماری هجری قمری
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
| اسلام |
|---|
 |
باورها
|
ارکان اسلام
|
متون و احکام اسلام
|
تاریخ اسلام
|
مذاهب اسلامی
|
فرهنگ و جهان اسلام
|
مسائل مرتبط
|
|
درگاه اسلامجمعه
۲۳ فروردین ۱۳۹۸ خورشیدی
۱۲ آوریل ۲۰۱۹ میلادی
۶ شعبان ۱۴۴۰ قمری
امروز
۶ شعبان ۱۴۴۰ قمری
گردش ماه، اساس تقویم هجری قمری
گاهشماری هجری قمری، گاهشماری براساس چرخش ماه است که توسط مسلمانان و نیز در بسیاری از کشورهای اسلامی به عنوان سالنمای مذهبی یا در مواردی سالنمای مدنی استفاده می‌شود. از این سالنمای در بسیاری از آیین‌های اسلامی، از قبیل روزه، حج، تعیین ماه‌های حرام، و عزاداری استفاده می‌شود. در زمان خلافت عمر بن خطاب، خلیفه دوم برای اداره ممالک مفتوحه با کمک دبیران ایرانی اقدام به تأسیس دیوانخانه به سبک ساسانی نمود از اولین اقدامات دبیران ایجاد مبدأ گاه شماری برای سررسید باژ و گزیه (بعدها باج و خراج و جزینه) به تقلید از مبدأ تاریخ یزدجردی بود برای همین تاریخ هجرت پیامبر اسلام جایگزین تاریخ تاجگذاری شاه ساسانی شد که ۱۶ سال با هم اختلاف داشتند.[نیازمند منبع] گاه اجمالاً از آن به عنوان تقویم قمری نیز یاد می‌شود.
قبل از جهانی شدن گاهشماری میلادی در بسیاری از کشورهای اسلامی و رسمی شدن گاهشماری هجری خورشیدی در ایران و افغانستان، سالنمای هجری قمری سالنمای اصلی سرزمین‌های اسلامی بود و وقایع تاریخی در اکثر قریب به اتفاق موارد با این گاهشماری ثبت می‌شد.
محتویات
۱ تاریخچه
۲ مبدأ گاهشماری
۲.۱ سرآغاز گاهشماری
۳ سال، ماه‌ها و روزها
۴ گاهشماری هجری قمری هلالی
۵ گاهشماری هجری قمری قراردادی
۵.۱ کبیسه‌گیری
۶ گاهشماری هجری قمری ام‌القری
۷ محاسبه تبدیل گاه‌شماری‌ها[۱۳]
۸ جستارهای وابسته
۹ پانویس و منابع
۱۰ پیوند به بیرون
تاریخچه
گاهشماری قمری در میان اعراب پیش از اسلام رواج داشت در ابتدا ماهی افزوده به نام نسی نیز وجود داشته که تقریباً هر سه سال بنحوی در گاهشماری قمری قرار می‌گرفته که ماه‌ها همواره در یک سال خورشیدی قرار گیرند. اما در سال ۱۰ هجری پس آمدن آیهٔ ۳۶ و ۳۷ سورهٔ توبه مبنی بر اینکه تعداد ماه‌های سال نزد خداوند دوازده ماه می‌باشد، استفاده از این ماه منسوخ شد.
گاهشماری هجری قمری از همان ابتدای مهاجرت مسلمانان از مکه به مدینه معمول نشده‌است بلکه ۱۵ سال بعد از تاریخ هجرت محمد و در زمان خلافت عمر بن خطاب، خلیفهٔ دوم به رسمیت شناخته شد. مشهور است که مسلمانان صدر اسلام بنابر پیشنهاد علی بن ابی طالب و تصویب خلیفه وقت، هجرت سرنوشت ساز پیامبر اسلام از مکه به مدینه را مبدأ سال قمری قرار داده‌اند. بدین جهت، تاریخ قمری را تاریخ هجری قمری نامیده‌اند.[۱] نیز گفته شده‌است؛ چون عمر احساس کرد که برای تقسیم ثروت و پرداخت حواله‌ها، تاریخی لازم است که بتواند آینده و گذشته را بداند، از یکی از ایرانیان، رسم معمول را در این خصوص پرسید و متوجه شد که ایرانیان برای دانستن سن، مبدأ تاریخی را برگزیده بودند. عمر بعد از مشورت با یارانش تاریخ هجرت محمد را آغاز تاریخ اسلام قرار داد. اگرچه محمد در هشتم ربیع‌الاول به مدینه رسیده بود، اما اول محرم را اول سال هجری قرار دادند.[۲]
مبدأ گاهشماری
مبدأ گاهشماری هجری قمری مانند گاهشماری هجری خورشیدی، سال هجرت پیامبر اسلام، محمد، سال ۶۲۲ میلادی از مکه به مدینه می‌باشد. آغاز هجرت پیامبر اسلام از مکه روز دوشنبه (۱ ربیع‌الاول/ ۲۴ شهریور سال ۱ هجری) برابر با ۱۳ سپتامبر ۶۲۲ میلادی قدیم (ژولیانی) و ۱۶ سپتامبر ۶۲۲ میلادی جدید (گرگوری) و ورود پیامبر به مدینه روز ۸ ربیع‌الاول همان سال می‌باشد.
سرآغاز گاهشماری
سرآغاز گاهشماری هجری قمری روز جمعه «۱ محرم سال ۱ هجری قمری» (۲۷ تیر سال ۱ هجری شمسی) برابر با ۱۶ ژوئیه ۶۲۲ میلادی قدیم (ژولینی) و ۱۹ ژوئیه ۶۲۲ میلادی جدید (گریگوری) است.[۳]
بر این اساس، دو ماه از سال اول هجری (از اول محرم تا اول ربیع‌الاول که هجرت رخ داد)، پیش از آن که واقعه هجرت صورت گرفته باشد، جزو سال اول هجری قمری محسوب شد.[۴]
سال، ماه‌ها و روزها
در این گاهشماری هر سال ۱۲ ماه دارد که هر کدام با توجه به ماه هلالی ۲۹روزه یا ۳۰روزه هستند. ماه هلالی یک دور چرخش کره ماه بر مدار خود مابین فاصله زمانی مشاهده دو هلال ماه است که طول متوسط آن ۲۹٬۵۳۰۵۹ روز (۲۹روز و ۱۲ساعت و ۴۴دقیقه و ۲٬۷۸ثانیه) می‌باشد. با توجه به طول سال قمری حقیقی (مجموع ۱۲ماه هلالی) برابر ۳۵۴٬۳۶۷۰۸ روز (۳۵۴روز و ۸ساعت و ۳۵٬۷۱۲ثانیه)، سال تقویمی آن ۳۵۴روزه (در سالهای عادی) یا ۳۵۵روزه (در سالهای کبیسه) است.[۵]
ماه‌های این گاهشماری به‌ترتیب عبارتند از: محرم، صفر، ربیع‌الاول، ربیع‌الثانی، جمادی‌الاول، جمادی‌الثانی، رجب، شعبان، رمضان، شوال، ذیقعده، و ذیحجه. شعری از ابونصر فراهی از کتاب نصاب الصبیان برای کمک به حفظ کردن نام ماه‌های قمری وجود دارد:[۶]
| ز محرم چو گذشتی برسد ماه صفر | دو ربیع و دو جمادی ز پی یکدیگر | |
| رجب است از پی ° شعبان، رمضان و شوّال | پس به ذی‌القعده و ذی‌الحجه بکن نیک نظر |
روز اول هر ماه در این گاهشماری معمولاً بر اساس مشاهده یا پیش‌بینی مشاهده‌پذیری هلال ماه نو در شامگاه روز ۲۹ یا ۳۰ ماه قبل، که آن را استهلال می‌نامند، تعیین می‌شود. این گاهشماری با توجه به شیوه‌های مختلف تعیین اول ماه و تعداد روزهای ماه هر سال با عناوین گاهشماری هجری قمری هلالی، قراردادی و ام‌القری شناخته می‌شود.
گاهشماری هجری قمری هلالی
گاهشماری هجری قمری هلالی معمول‌ترین شیوه محاسبه ماه‌ها در تقویم قمری است که در کشورهای اسلامی به منظور تعیین اعیاد و مناسبت‌های مذهبی استفاده می‌شود، که روز اول هر ماه در این گاهشماری بر اساس مشاهده یا پیش‌بینی مشاهده‌پذیری هلال ماه نو در شامگاه روز ۲۹ یا ۳۰ ماه قبل، که آن را استهلال می‌نامند، تعیین می‌شود. این نوع روش آغاز ماه، پیش از اسلام به ویژه در بین اقوام سومری، بابلی و یهودی نیز رایج و سابقه طولانی داشته‌است. پیش‌بینی وضعیت رؤیت هلال ماه‌های قمری به مقادیر مشخصه‌های ماه و خورشید و موقعیت جغرافیایی رصدگر در لحظه غروب خورشیدِ روز بیست‌ونهم ماه قبل بستگی دارد. در واقع در این تقویم کارشناسان با محاسبه مشخصه‌های ماه و خورشید در زمان غروب خورشید روز بیست‌ونهم ماه قمری و مقایسه آن با معیارها و رکوردها، وضعیت رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی می‌کنند. این امکان وجود دارد که هلال ماه نو در مکانی بر روی کره زمین، دقایقی بعد از غروب خورشید روز بیست‌ونهم رؤیت شود و در مکان دیگری رؤیت نشود که این اختلافِ یک شبانه‌روزی در رؤیت هلال ماه‌های قمری، اختلاف یک شبانه‌روزی را در گاهشماری هجری قمری هلالی محلی کشورهای اسلامی سبب می‌شود. مطابق حکم شرعی اگر هلال ماه در شامگاه بیست‌ونهم ماه رؤیت شود، آن ماه به پایان رسیده و فردا اول ماه بعد است؛ ولی اگر هلال ماه در شامگاه روز بیست‌ونهم رویت نشد، ماه ۳۰ روزه می‌شود. در گاهشماری هجری قمری، برای توالی ماه‌های ۲۹ و ۳۰ روزه نظم و قاعده مشخصی وجود ندارد. از این رو ممکن است چند ماه متوالی ۲۹ روزه یا ۳۰ روزه وجود داشته باشد.[۷] در تقویم قمری هلالی نهایتاً امکان سه ماه ۲۹ روزه متوالی یا چهار ماه ۳۰ روزه متوالی وجود دارد.[۸]
تاریخ امروز: ۶ شعبان سال ۱۴۴۰ هجری قمری هلالی (تقویم رسمی ایران)
گاهشماری هجری قمری قراردادی
گاهشماری هجری قمری قراردادی یا رسمی به‌عنوان گاهشماری قمری یکنواخت در سطح جهان شناخته شده‌است. در این گاهشماری از روش محاسباتی خطی و غیرتجربی برای تقریب زدن طول ماه‌های قمری استفاده می‌شود. ماه‌های قمری در آن به‌طور متناوب ۳۰ روزه (ماه‌های فرد) و ۲۹ روزه (ماه‌های زوج) در نظرگرفته می‌شود و در هر سی سال، ۱۱ سال، با ۳۰ روزه کردن آخرین ماه (ذیحجه) کبیسه می‌شود. بر اساس کبیسه‌گیری رایج در یک دوره سی‌ساله، سالهای متوالی ۲، ۵، ۷، ۱۰، ۱۳، ۱۶، ۱۸، ۲۱، ۲۴، ۲۶، ۲۹ طول سال به صورت کبیسه (۳۵۵ روزه) می‌باشد، یعنی چنانچه باقی‌مانده حاصل تقسیم سال قمری به عدد ۳۰ یکی از اعداد مذکور باشد آن سال کبیسه‌است؛ و در نوزده سال دیگر طول سال عادی (۳۵۴ روزه) می‌باشد.[۹][۱۰] با توجه به خطی و قراردادی بودن محاسبه این گاهشماری نسبت به سال قمری حقیقی (برابر ۳۵۴٬۳۶۷۰۸ روز) طی حدود ۲۴۱۹ سال یکبار به اندازه یک روز نیاز به تصحیح دارد.[۱۱]
این گاهشماری برای کاربردهای محلی و مذهبی که آغاز ماه براساس مشاهده یا محاسبه استهلال واقعی می‌باشد، ملاک قرار نمی‌گیرد و با گاهشماری هجری قمری هلالی در بعضی ماه‌ها یک یا دو روز متغیر است، ولی بعلت خطی بودن در گاهشماری تطبیقی کاربرد دارد.
کبیسه‌گیری
ترتیب کبیسه در یک دوره سی ساله بر اساس سال قمری حسابی، در هر نوع گاهشماری قمری قراردادی یکسان است و از قرار زیر می‌باشد:
(۳ کبیسه سه ساله - ۱ کبیسه دو ساله - ۳ کبیسه سه ساله - ۱ کبیسه دو ساله - ۲ کبیسه سه ساله - ۱ کبیسه دو ساله)
اما در اقسام گاهشماری قمری قراردادی، با توجه به سال متفاوت شروع دوره سی ساله، کبیسه بودن بعضی سال‌ها با هم متفاوت است. جدول زیر توالی متفاوت کبیسه گیری‌ها را نشان می‌دهد:
| سالهای کبیسه شیوه | اول | دوم | سوم | چهارم | پنجم | ششم | هفتم | هشتم | نهم | دهم | یازدهم | سال آغاز دوره |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| روش رایج | ۲ | ۵ | ۷ | ۱۰ | ۱۳ | ۱۶ | ۱۸ | ۲۱ | ۲۴ | ۲۶ | ۲۹ | ۲۷ |
| روش بیرشک | ۲ | ۵ | ۷ | ۱۰ | ۱۳ | ۱۵ | ۱۸ | ۲۱ | ۲۴ | ۲۶ | ۲۹ | ۱۶ |
| حبش مروزی | ۲ | ۵ | ۸ | ۱۱ | ۱۳ | ۱۶ | ۱۹ | ۲۱ | ۲۴ | ۲۷ | ۳۰ | ۲۲ |
سالهایی که در زیجهای مختلف نسبت به زیج تقویم قمری قراردادی رایج از نظر روزشمار متفاوت هستند.
| روزشمار سالهای متفاوت با روش رایج | ۸ | ۱۱ | ۱۶ | ۱۹ | ۲۷ | ۳۰ |
|---|---|---|---|---|---|---|
| روش بیرشک | _ | _ | ۱- | _ | _ | _ |
| حبش مروزی | ۱+ | ۱+ | _ | ۱+ | ۱+ | ۱+ |
در ایران معروف‌ترین شیوه کبیسه‌گیری شیوه احمد بیرشک است؛ که با شیوه رایج جهانی، در یکی از سال‌ها متفاوت است. ذبیح بهروز روش کبیسه‌گیری زیج حبش مروزی که بسیار متفاوت از دو شیوه دیگر است را به عنوان روش درست توصیه کرده‌است. بسته به اینکه از چه روشی برای حساب کردن سالهای کبیسهٔ قمری استفاده شود در بعضی سال‌ها، یک یا حداکثر دو روز اختلاف در تقارن با هجری قمری هلالی [حقیقی] پیش می‌آید.[۹]
در گاهشماری قمری قراردادی رایج جهانی دوره اخیر سی ساله ۱۴۳۷ تا ۱۴۶۶ قمری است.
تاریخ امروز بر اساس آن: ۶ شعبان ۱۴۴۰ قمری می‌باشد.
تاریخ امروز: ۶ شعبان (به زیج رایج و بیرشک)، ۷ شعبان (به زیج حبش) سال ۱۴۴۰ قمری قراردادی
گاهشماری هجری قمری ام‌القری
گاهشماری هجری قمری اُمُّ‌القُری، گاهشماری رسمی کشور عربستان سعودی است. این تقویم سال ۱۳۴۶ قمری آغاز شد و از سال ۱۴۰۰ قمری زیر نظر گروه نجومی استخراج می‌شد و از سال ۱۴۲۰ قمری، روز اول هر ماه براساس محاسبه نجومی تولد ماه (مقارنه ماه)، با توجه به غروب خورشید قبل از افول ماه، طبق موقعیت و افق کعبه در شهر مکه تعیین می‌گردد. این تقویم ممکن است در بعضی ماه‌ها یکروز از تقویم هجری قمری هلالی جلوتر باشد. گاهشماری هجری شمسی نیز ضمیمه آن است که عنوان ماه‌های آن برجی است.[۱۲]
تاریخ امروز: ۷ شعبان سال ۱۴۴۰ هجری قمری ام‌القری
محاسبه تبدیل گاه‌شماری‌ها[۱۳]
- تبدیل هجری قمری به هجری خورشیدی: سال قمری را در ۱۱ ضرب کرده، حاصل را بر ۳۶۵ تقسیم می‌کنند. سپس نتیجه را از همان سال قمری تفریق می‌کنند.
- تبدیل هجری قمری به گاهشماری میلادی (گرگوری): سال قمری را در ۳۲ ضرب کرده و نتیجه را بر ۳۳ تقسیم می‌کنند. سپس عدد حاصل را با ۶۲۲ جمع می‌کنند.
- تبدیل هجری خورشیدی به هجری قمری: سال خورشیدی را در ۱۱ ضرب کرده بر ۳۵۴ تقسیم می‌کنند و نتیجه را با همان سال خورشیدی جمع می‌کنند.
- تبدیل گاهشماری میلادی (گرگوری) به هجری قمری: سال میلادی را از ۶۲۲ کم کرده و نتیجه را در ۳۳ ضرب می‌کنند. سپس حاصل را بر ۳۲ تقسیم می‌کنند.
همچنین اگر سال میلادی گرگوری = G، سال هجری قمری = H و سال هجری شمسی = S باشد، داریم:[۱۴]
- تبدیل هجری قمری به هجری خورشیدی:
S = [(H × 354) + (H ÷ ۴)] ÷ ۳۶۵
- تبدیل هجری قمری به گاهشماری میلادی (گرگوری):
G = H – (H ÷ ۳۳) + ۶۲۲
- تبدیل هجری خورشیدی به هجری قمری:
H = [(S × 365) - (S ÷ ۴)] ÷ ۳۵۴
- تبدیل گاهشماری میلادی (گرگوری) به هجری قمری : [H = G – 622 + [(G - 622) ÷ ۳۲
جستارهای وابسته
- گاهشماری هجری
- گاهشماری قمری
- گاهشماری هجری خورشیدی
- گاهشماری میلادی
- فهرست روزهای سال هجری قمری
- نسیء
پانویس و منابع
↑ کتاب: «روز شمار تاریخ اسلام (ماه محرم)»، نوشته: سید تقی واردی، انتشارات: دارالثقلین
↑ اقبال آشتیانی، عباس. تاریخ ایران: پس از اسلام. تهران: انتشارات نگاه، ۱۳۸۸. ۳۲۴.
↑ گاهشماری ایرانی، موسی اکرمی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ اول (۱۳۸۰)، صفحهٔ ۷۵.
↑ تاریخ تقویم در ایران و کشورهای اسلامی، مرکز تقویم دانشگاه تهران، بخش گاه شماری در کشورهای عربی
↑ گاهشماری ایرانی، موسی اکرمی، تهران دفتر پژوهش‌های فرهنگی (۱۳۸۰)، ص ۳۳.
↑ به نقل از مشیری، محمد. تبدیل تاریخ سالهای میلادی به هجری و بالعکس، بانضمام رسالهٔ تطبیقیهٔ مرحوم استاد عبدالغفار نجم‌الدوله. چاپ تابان.
↑ عاشورا سه‌شنبه بود، ۲۰ مهر ۵۹ هجری شمسی سایت خبرآنلاین| زمان انتشار: ۲۱ آذر ۱۳۸۹| بازدید: ۱۱ شهریور ۱۳۹۰
↑ تقویم تطبیقی جلد ۱: حیات نبوی، ایرج ملک‌پور، تهران: پَرَشْکوه، چاپ اوّل (۱۳۸۰)، ص ۵.
↑ ۹٫۰۹٫۱ سالهای کبیسه قمری تقویم تطبیقی رجایی
↑ کبیسه‌گیری قمری به شیوه رایج تقویم تطبیقی
↑ گاهشماری ایرانی، موسی اکرمی، تهران دفتر پژوهش‌های فرهنگی (۱۳۸۰)، ص ۴۲.
↑ سایت تقویم ام‌القری
↑ مرادی غیاث آبادی، اسماعیل
↑ سایت دانشگاه تهران - تاریخ تقویم در ایران و کشورهای اسلامی ـ تبدیل تاریخ
مرادی غیاث آبادی، اسماعیل. تقویم تطبیقی یکصد ساله قرن چهاردهم. تهران: انتشارات نوید شیراز، ۱۳۸۶.- گاهشماری ایرانی، موسی اکرمی، تهران دفتر پژوهش‌های فرهنگی (۱۳۸۰).
پیوند به بیرون
- سایت تقویم قمری ام‌القرا: http://www.ummulqura.org.sa/
- تقویم تطبیقی قمری ام‌القرا: http://www.islamicfinder.org/Hcal/index.php?lang=arabic
زمان | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مفاهیم کلیدی |
|   درگاه زمان | |||||
سنجشها و زمان استاندارد |
| ||||||
| ساعت |
| ||||||
گاهنگاری / تاریخ / باستانشناسی / زمینشناسی |
| ||||||
| مذهب و اسطورهشناسی |
| ||||||
| فلسفه فضا و زمان |
| ||||||
| فیزیک |
| ||||||
زیستشناسی / روانشناسی / جامعهشناسی / اقتصاد / حسابداری / مدیریت |
| ||||||
| نوشتارهای وابسته |
| ||||||
گاهنگاری | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| موضوعهای کلیدی |
| ||||||||
|
| ||||||||
| گاه‌شماری‌ها |
| ||||||||
| زمان نجومی |
| ||||||||
| زمینشناسی |
| ||||||||
| روشهای باستانشناسی |
| ||||||||
| روشهای ژنتیکی |
| ||||||||
| موضوعات وابسته |
| ||||||||
| |||||||||
موضوعات اسلام | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| عقاید |
|  | ||||
| تاریخ | گاه‌شمار تاریخ اسلام • تاریخنگاری اسلامی • اهل بیت • صحابه • امامت (شیعه) • امامان شیعه • خلافت: راشدین، امویان، عباسیان، خلفای فاطمی، عثمانیان، فاطمیان • فتوحات • دوران طلایی اسلام • شعوبیه | |||||
| منابع دینی | قرآن • سنت • عقل • اجماع | |||||
| مذهبها | تسنن • تشیع • تصوف • اباضیه • جحمیه • زیدیه • کرامیه • فهرست فرقهها | |||||
| مسلمانان | مشاهیر: روحانیان شیعه • دانشمندان • فیلسوفان • مراجع تقلید • پزشکان مسلمان | |||||
| زندگی و فرهنگ | علم • فلسفه • سیاست • گاهشماری • مناسبتها • هنر • مسجد • اذان • زن • فرزند • کشورهای مسلمان • حیوانات • فهرست کشورها بر پایه جمعیت مسلمان • شب جمعه • بازیها و ورزشها | |||||
شریعت و فقه | ارتداد • بردهداری • بالغ • بانکداری • تکافل • بهره کاری • صکوک • تاریخچه اقتصادی • نظافت • ذبیحه • طلاق • رژیم غذایی • اقتصاد • ادب • قمار • جدایی جنسیتی • غسل • حدود • بهداشت • ارث • جزیه • رهبری • ازدواج • مهریه • محرم (خویشاوند) • خودارضایی • ارتش • مسواک • مرابحه • نجس • متعه • سیاست • اسیران جنگ • ربا • فاتحهخوانی • تمایلات جنسی • صکوک • تکلف • تیمم • وضو • زنا • حجاب • منابع | |||||
| علوم | هنر: معماری، خطاطی، موسیقی، سفالگری، اسلیمی، آفرینش • ادبیات: شعر فلسفه: فلسفهٔ اولیه • فلسفه مشاء • فلسفه اشراق • حکمت متعالیه • مکتب تفکیک علوم: در کشورهای اسلامی، کیمیاگری، ستارهشناسی، طب، ریاضیات، اقتصاد، روانشناسی، اخلاق | |||||
| رابطه با دیگر ادیان | پیامبران در اسلام • یهودیت • مسیحیت • آیین هندو • آیین جین • آیین سیک | |||||
| موضوعات مرتبط | اسلام‌گرایی • اسلام‌هراسی • اسلامستیزی • دیدگاه اسلام درباره معجزه • آزار مسلمانان • معجزات قرآن • قطبگری • اسلام در منابع اسلامی • فقه | |||||
درگاه • رده | ||||||
ردهها:
- گاهشماری قمری
- اصطلاحات اسلامی
- گاهشماری اسلامی
- گاه‌شماری‌ها
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.752","walltime":"0.945","ppvisitednodes":"value":6716,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":333971,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":13980,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":13,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":7,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":7374,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 483.050 1 -total"," 45.06% 217.681 16 الگو:Navbox"," 16.23% 78.403 2 الگو:یادکرد"," 15.79% 76.256 1 الگو:پانویس"," 14.56% 70.323 2 الگو:یادکرد/هسته"," 13.88% 67.068 1 الگو:مدرک"," 12.53% 60.519 1 الگو:ثابت"," 11.43% 55.220 1 الگو:گاهشماری_در_ایران"," 10.73% 51.819 1 الگو:جعبه_گشتن"," 10.08% 48.668 2 الگو:گرداننده_رده"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.109","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":3561372,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1239","timestamp":"20190412012525","ttl":3600,"transientcontent":true);mw.config.set("wgBackendResponseTime":144,"wgHostname":"mw1244"););
