ساعت محتویات انواع ساعت بر اساس نحوهٔ کارکرد ساعت اتمی انواع ساعت بر اساس اندازه و شکل پانویس منابع پیوند به بیرون منوی ناوبریشکل“معنی گاه نما | لغت‌نامه دهخدا”«Clock»«Atomic clock»«نگاهی به ساعتهای آفتابی»Science Museum - Time MeasurementAmerican Watchmakers-Clockmakers InstituteNational Association of Watch & Clock Collectors MuseumUnderstanding a mechanical clock - with animationsCivic-Time-Assorted public clocks and timepiecesThe Evolution of the Quartz Crystal ClockOparin ClockThe ConcentrichronWorld's largest Grid Clock, New York - Google Mapsو
ساعتابزار اندازه‌گیریساعت‌سازیسامانه‌های اندازه‌گیری زمان
نجومیزمانساعت ستاره‌ایستاره قطبیدب اکبرخورشیدیجدولنمودارهرودوتسومریکلدانیساعت‌آبیابتداییایرانکشاورزانقناتال‌سی‌دیLEDمدارهای الکتریکیباینریشکلفرکانس تشدیدبسامدسرویس جهانی پخش زمانسامانه‌های موقعیت‌یاب جهانیپرتوافشانینشانک‌هایریزموج
ساعت
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
ساعتی در رصدخانه سلطنتی گرینویچ
ساعت یا گاهنما[۱]، وسیله‌ای ابتکاری یا وسیله قرار دادن حرکات روزانه نجومی که برای اندازه‌گیری و تعیین زمان از آن استفاده می‌شود. این وسیله یا روش از قدیمی‌ترین اختراعات انسانی به‌شمار می‌رود.
محتویات
۱ انواع ساعت بر اساس نحوهٔ کارکرد
۱.۱ ساعت ستاره‌ای
۱.۲ ساعتهای خورشیدی
۱.۳ ساعتهای آبی
۱.۴ ساعت شنی
۱.۵ ساعتهای مکانیکی
۱.۶ ساعت دیجیتال
۱.۷ ساعت باینری
۲ ساعت اتمی
۳ انواع ساعت بر اساس اندازه و شکل
۴ پانویس
۵ منابع
۶ پیوند به بیرون
انواع ساعت بر اساس نحوهٔ کارکرد
ساعت ستاره‌ای
ساعت ستاره‌ای به اندازه‌گیری و تشخیص و تطبیق زمان در شب به وسیلهٔ ستارگانی شاخص گفته می‌شود. این روش معمولاً به کمک ستاره قطبی به‌عنوان یک نقطهٔ ثابت، با مقایسه و سنجش جابجایی بعضی ستارگان دب اکبر در هر فصل نسبت به زمان متعارف است. کارکرد این ساعت بیشتر با کمک حرکت ستارگان و وسیله قراردادن آنهاست. ساعت ستاره‌ای صرفاً ساعتی شبانه است.
این ساعت در زمان‌های گذشته و بیشتر در مکان‌هایی که به ساعتهای دیگر دسترسی نبوده‌است استفاده می‌شده‌است.
ساعتهای خورشیدی
.
نمونه‌ای از ساعت آفتابی در هانوفر آلمان
ساعتهای خورشیدی در دوران کهن به‌طور وسیع استفاده می‌شده‌اند.[۲][نیازمند منبع] این گونه از ساعت می‌تواند زمان را برحسب زاویه یا محل قرارگیری سایهٔ یک میله که با زاویهٔ مشخص نسبت به زمین قرار دارد، کار زمان‌سنجی را انجام دهد. این ساعت هم با وسیله قراردادن حرکت روزانهٔ خورشید و هم وسیلهٔ ابتکاری با استقرار شاخص مخصوص و مدرج کردن سایهٔ خورشید است. این ساعت، نقطهٔ مقابل ساعت ستاره‌ای، صرفاً ساعتی روزانه است.
این گونه از ساعت، به‌رغم قدمت آن، از دقت قابل‌قبولی برخوردار است و انواع دقیق آن زمان ظاهری خورشیدی را با خطای حداکثر ۱۵ دقیقه (ناشی از تاب‌خوردن محور گردش زمین به دور خود) معین می‌کند. ساعتهای آفتابیِ دقیق با یک جدول یا نمودار ارائه می‌شوند که این خطای اندازه‌گیری زمان را در ماه‌های مختلف سال تصحیح می‌کند.
به گفتهٔ هرودوت، نمونه‌های اولیهٔ این گونه ساعت به اقوام سومری و کلدانی بازمی‌گردد و قدمتی حداقل ۵۰۰۰ ساله دارد.[۲]
ساعتهای آبی
ساعت آبی، قنات زیبد گناباد
ساعت‌آبی در کنار ساعتهای آفتابی احتمالاً قدیمی‌ترین ساعت ساخت بشرند. مدل‌های ابتدایی ساعت آبی باقی‌مانده از قرن ۱۶ پیش از میلاد از مصر و بابِل به‌دست آمده.[نیازمند منبع] این گونه معمولاً از دو ظرف تشکیل شده که آب با شدت معین از یکی به دیگری می‌ریزد.
کاربردی‌ترین ساعت آبی متعلق به ایران است زیرا نه بر اساس خرافات یا تفریح بلکه برای یک ضرورت اساسی زندگی کشاورزی و تقسیم سهام آب قنات یا آب چشمه‌ها در مناطق کویری ساخته شده‌است.
کالیستنس، مورخ یونانی ۳۲۸ پیش از میلاد، که در لشکرکشی اسکندر مقدونی به ایران همراه او بود، نوشته‌است: در اینجا (ایران)، در دهکده‌ها که آب را برحسب نوبت به کشاورزان برای زراعت می‌دهند، یک فرد از میان کشاورزان انتخاب می‌شود تا بر زمان نوبت (و تقسیم زمانی سهام قنات)نظارت داشته باشد.
ساعت شنی
اولین نمونهٔ ثبت‌شدهٔ ساعت شنی، بخشی از نقاشی آمبورگیو(؟) لورنزتی، سال ۱۳۳۸ میلادی
اولین نمونه‌های ساعت شنی در یک نقاشی از ۱۳۳۸ پس از میلاد دیده شده. این ساعت که معمولاً برای اندازه‌گیری مدت‌زمان‌های کوتاه استفاده می‌شده، از دو حباب شیشه‌ای تشکیل شده که با سوراخ کوچکی به یکدیگر متصل‌اند. شنِ ریز به علت نیروی جاذبه به حباب پایینی می‌ریزد. وقتی تمام شن به پایین ریخت مجموعه را برعکس می‌کنند تا فرایند تکرار شود.
ساعتهای مکانیکی
ساعتهای مکانیکی معمولاً نشان دهنده زمان با استفاده از زاویه‌ها هستند. این نوع ساعت‌ها پرکاربردترین نوع ساعت در میان مردم می‌باشد. رایج‌ترین آن‌ها ساعت‌هایی هستند که به صورت مدور درجه‌بندی شده‌است. این ساعت‌ها به ۱۲ قسمت تقسیم شده‌اند که هر کدام نشان‌دهندهٔ یک ساعت (عقربه ساعت شمار آن را نمایش می‌دهد) است. همچنین این ساعت‌ها به ۶۰ قسمت تقسیم شده‌اند که هر کدام هم می‌توانند دقیقه و هم ثانیه را نمایش دهند (با استفاده از عقربه‌های ثانیه شمار و دقیقه شمار).
ساعت دیجیتال
ساعتهای دیجیتال به نوعی از ساعت‌ها می‌گویند که زمان را با استفاده از ال‌سی‌دی، LED یا چراغ نشان می‌دهند. این ساعت‌ها به دو صورت ۱۲ ساعته و ۲۴ ساعته هستند. این ساعت‌ها با استفاده از مدارهای الکتریکی می‌توانند زمان را محاسبه و اعلام کنند. در ساعتهای جدیدتر ساعت‌ها خود می‌توانند با استفاده از اینترنت ساعت خود را تنظیم کنند.
ساعت باینری
نحوهٔ خواندن ساعت باینری
ساعت باینری زمان را طبق اصول باینری نشان می‌دهد. ساعت، دقیقه و ثانیه در دو ستون با چهار سطر نشان داده می‌شود. مطابق شکل، سطر اول رقم ۱، سطر دوم ۲، سطر سوم ۴، و سطر آخر رقم ۸ است. ستون سمت چپ رقم دهگان و ستون سمت راست رقم یکان را نشان می‌دهد که با جمع ارقام هر ستون و جمع‌بندی آن‌ها با هم، عدد ساعت، دقیقه و ثانیه به‌دست می‌آید.
ساعت اتمی
ساعت اتمی گونه‌ای از ساعت است که فرکانس تشدید (رزونانس) استاندارد اتمی را به عنوان عنصر نگهداری زمان به کار می‌گیرد.
این ساعت‌ها دقیق‌ترین ساعت و استاندارد فرکانسی بسامد شناخته شده‌اند و به عنوان استانداردهای اولیه برای سرویس جهانی پخش زمان
(Time Distribution Service)، برای کنترل فرکانس پخش برنامه‌های تلویزیونی و سامانه‌های موقعیت‌یاب جهانی (GPS) به کار می‌روند.
ساعت اتمی که در رصد خانه نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا به کار رفته‌است.
ساعتهای اتمی از پرتوافشانی (رادیو اکتیویته) استفاده نمی‌کنند، بلکه از نشانک‌های دقیق ریزموج استفاده می‌کنند. نشانک‌های مذکور هنگامی تولید می‌شوند که الکترون‌ها در اتم‌ها سطح انرژی خود را دگرگون می‌کنند و نور منتشر می‌شود.
انواع ساعت بر اساس اندازه و شکل
ساعت‌ها در اَشکال و اندازه‌های مختلفی وجود دارند که برای کاربردهای گوناگون ساخته شده‌اند. بعضی از انواع مختلفِ ساعت‌ها در زیر آورده شده‌است:
ساعت جیبی: نوعی ساعت همراه است که آن را در جیب می‌گذارند و معمولاً زنجیری کوچک دارد که به لباس شخص متصل می‌شود.
ساعت مچی: نوعی دیگر از ساعت همراه است که توسط دو یا یک بند به دور مچ بسته می‌شود.
ساعت دیواری: نوعی ساعت است که به دیوار نصب می‌کنند.
ساعت ایستاده: نوع دیگری از انواع ساعت‌ها است که به صورت ایستاده و در گوشه‌ای، معمولاً کنار دیوار، می‌گذارند. این ساعت غالباً با استفاده از آونگ زمان را اعلام می‌کند.
ساعت ایستاده
پانویس
↑ Saleminejad, Hossein. “معنی گاه نما | لغت‌نامه دهخدا”. www.vajehyab.com. Retrieved 2018-07-24.
↑ ۲٫۰۲٫۱ ناظمی
منابع
 | در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ساعت موجود است. |
«Clock».
«Atomic clock».
پوریا ناظمی. «نگاهی به ساعتهای آفتابی». شاخهٔ آماتوری انجمن نجوم ایران. بازبینی‌شده در ۲۵ اردیبهشت ۸۶.
پیوند به بیرون
- Science Museum - Time Measurement
- American Watchmakers-Clockmakers Institute
- National Association of Watch & Clock Collectors Museum
- Understanding a mechanical clock - with animations
- Civic-Time-Assorted public clocks and timepieces
The Evolution of the Quartz Crystal Clock Article, by Warren A. Marrison, a key figure in the development of quartz crystal clocks, on the history of timekeeping up to the late 1940s from The Bell System Technical Journal, Vol. XXVII, pp. 510–588, 1948- Oparin Clock
The Concentrichron a clock and calendar made of concentric rings- World's largest Grid Clock, New York - Google Maps
ردهها:
- ساعت
- ابزار اندازه‌گیری
- ساعتسازی
- سامانه‌های اندازه‌گیری زمان
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.392","walltime":"0.524","ppvisitednodes":"value":5177,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":76103,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":8893,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":13,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":1,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":1757,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":1,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 419.564 1 -total"," 34.15% 143.293 4 الگو:یادکرد_وب"," 32.24% 135.271 4 الگو:یادکرد/هسته"," 20.43% 85.696 2 الگو:مدرک"," 18.70% 78.471 1 الگو:پانویس"," 18.44% 77.364 2 الگو:ثابت"," 15.16% 63.590 4 الگو:گرداننده_رده"," 12.96% 54.378 40 الگو:عدد_به"," 12.71% 53.333 3 الگو:Navbox"," 12.22% 51.264 1 الگو:کاربردهای_دیگر"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.091","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":3361911,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1274","timestamp":"20190315100228","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u0633u0627u0639u062a","url":"https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q376","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q376","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2007-06-17T14:53:59Z","dateModified":"2019-02-15T09:37:01Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Greenwich_clock.jpg","headline":"u0648u0633u06ccu0644u0647u200cu0627u06cc u0628u0631u0627u06cc u0627u0646u062fu0627u0632u0647u200cu06afu06ccu0631u06cc u0648 u062au0639u06ccu06ccu0646 u0632u0645u0627u0646"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":137,"wgHostname":"mw1327"););
