به‌روزرسانی از پیش‌نویس کاربران
نقش رستمسنگ‌نبشته‌ایداریوش بزرگکاخ آپادانای شوشتخت جمشیدچلیپایینماد فروهرفارسی باستانعیلامیاکدی۱۹ مارس۲۰۱۹میلادی۲۸ اسفند۱۳۹۷هجری خورشیدی۱۲ رجب۱۴۴۰هجری قمریUTCروز جهانی پدرمذهب کاتولیک
دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۶۶۹٬۶۶۰ مقاله به زبان فارسی
مقالهٔ برگزیده 
آرامگاه داریوش یکم گوری صخره‌ای در کوه حاجی‌آباد نقش رستم است که در بلندای ۲۶ متری از تراز زمین جای گرفته‌است و سنگ‌نبشته‌ای در این مزار جای دارد که نشان می‌دهد مقبره از آن داریوش یکم است. داریوش بزرگ در اکتبر ۴۸۶ پیش از میلاد درگذشت و در این آرامگاه که در دل کوهی سنگی تراشیده بود، جای گرفت. وی در سال ۵۲۲ پیش از میلاد به تخت نشست و پس از ۳۶ سال پادشاهی، به مرگ طبیعی درگذشت. گویا داریوش ساخت آرامگاه خود را هم‌زمان با ساخت کاخ آپادانای شوش و تخت جمشید در سال ۵۱۹ پیش از میلاد آغاز کرده و ساخت آن روزگاری پیش از مرگش پایان یافته‌بود. با رویکرد به اینکه گذشت سده‌ها، بیش از ۵ متر خاک در پای صخره انباشته‌است، در گذشته این آرامگاه بلندتر و پرهیبت‌تر از امروزه بوده و بلندای آن به ۳۸ متر می‌رسیده‌است. پیکره و گسترهٔ نمای بیرونی آرامگاه و ویژگی‌های درونی آن، سراسر نوآوری است. نمای بیرونی آرامگاه که در صخره‌ای به بلندای ۶۰ متر کنده شده، همانند چلیپایی است با بلندای ۲۲ متر که پهنای هر یک از بازوان آن، ۱۰٫۹۰ متر است. در بخش بالایی آرامگاه، داریوش بر اورنگی که مردم سرزمین‌های گوناگون بر دوش دارند، ایستاده و نماد فروهر بر فراز او و آتشدان شاهی در برابرش کنده‌کاری شده‌اند. درون آرامگاه ۹ گور وجود دارد که نشان می‌دهد افزون بر داریوش، نزدیکان وی نیز در آنجا آرمیده‌اند. بخش بیرونی آرامگاه دارای دو سنگ‌نبشته به زبان‌های فارسی باستان، عیلامی و اکدی است که آوا و گفتاری مانند وصیت‌نامه و اندرزنامه دارد. کوه حاجی‌آباد و پیرامون نقش رستم در بین مردم بومی به حسین کوه، کوه استخر یا کوه نِفِشت نامور است.
ادامه…
مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ پیشنهادی هفته
آیا می‌دانستید که …؟ 
- … آبشار ایگواسو (در تصویر) واقع در منطقه مرزی برزیل و آرژانتین سه برابر آبشار نیاگارا وسعت دارد و از آبشار ویکتوریا نیز به‌طور قابل توجهی بزرگتر است؟
- … فیلسوف انگلیسی برتراند راسل در سال ۱۹۶۱ و در ۸۹ سالگی به دلیل شرکت در تظاهرات ضد فعالیت‌های هسته‌ای به مدت یک هفته زندانی شد؟
- … بنا به قانون بنفورد در اعداد توصیف کننده پدیده‌های طبیعی، احتمال اینکه اولین رقم سمت چپ یک رقم کوچک باشد بیشتر است؟
- … با وجود منابع طبیعی غنی و شرایط مساعد کشاورزی، ۶۸ درصد جمعیت زیمبابوه زیر خط فقر هستند و سه چهارم ایشان درآمدی کمتر از ۵٫۵ دلار در روز دارند؟
- … فیلم سگ اندلسی به‌عنوان یکی از معروف‌ترین فیلم‌های سورئالیستی جنبش آوانگارد در دههٔ ۱۹۲۰ شناخته می‌شود؟
- … تصنیف «سنگ خارا» به آهنگسازی علی تجویدی و خوانندگی مرضیه با شعری از معینی کرمانشاهی نمونه‌ای از آواز بیات کرد است؟
- … با وجود اینکه عرب‌ها قبل از اسلام نام الله را می‌شناختند، تاکنون هیچ بت و تندیسی یافت نشده‌است که مجسم‌کنندهٔ آن باشد؟
دربارهٔ ویکی‌پدیا ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۲۸۰ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ هجدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۲۸ اسفند ۱۳۹۷ خورشیدی) ۶۶۹٬۶۶۰ نوشتار دارد.
ادامه…
ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت
درون‌مایه - اخترشناسی
- جغرافیا
- ریاضیات
- زیست‌شناسی
- شیمی
- زمین‌شناسی
- فیزیک
- ارتباطات
- رایانه
- اقتصاد
- پزشکی
- حقوق
- علم بهداشت
- فناوری
- کشاورزی
- مدیریت
- مهندسی
- ادبیات
- باستان‌شناسی
- تاریخ
- جامعه‌شناسی
- دین
- روان‌شناسی
- زبان‌شناسی
- علوم سیاسی
- فلسفه
- بزرگان و مشاهیر
- رسانه‌ها
- سرگرمی‌ها
- سینما
- معماری
- موسیقی
- نقاشی
- ورزش
- هنر
از میان خبرها 
- در تیراندازی در تراموای اوترخت (تصویر) حداقل ۳ نفر کشته و ۹ تن زخمی شدند.
چرخند آیدای دست کم ۳۱۴ کشته در موزامبیک، مالاوی، ماداگاسکار، زیمبابوه، آفریقای جنوبی برجا نهاد.- در حملات تروریستی به مسجد النور و مرکز اسلامی لینوود در کرایست‌چرچ، نیوزیلند، حداقل ۵۰ تن کشته شدند.
پرواز شماره ۳۰۲ هواپیمایی اتیوپی اندکی بعد از برخاستن از فرودگاه بین‌المللی بوول شهر آدیس آبابا سقوط کرد و تمام ۱۵۷ سرنشین آن کشته شدند.- وقوع تورنادو در ایالات متحده (در تصویر) دست کم ۲۳ کشته در شهرستان لی ایالت آلاباما بر جا نهاد.
رویدادهای کنونی:- بحران ریاست‌جمهوری ونزوئلا
مرگ‌های اخیر:- دبلیو. اس. مروین
- برچ بای
- آندریا پولاک
یادبودها امروز: سه‌شنبه، ۱۹ مارس ۲۰۱۹ میلادی برابر ۲۸ اسفند ۱۳۹۷ هجری خورشیدی و ۱۲ رجب ۱۴۴۰ هجری قمری (UTC)
روز جهانی پدر، روز سنت ژوزف در مذهب کاتولیک
- رویدادها
۱۹۱۵ (میلادی) - سیاره پلوتون برای اولین بار در عکس‌های گرفته شده ظاهر شد. ۱۵ سال بعد این سیاره توسط کلاید تامبا در رصدخانه لول کشف شد.
۱۹۳۲ (میلادی) - پل بندرگاه سیدنی یکی از نشان‌های برجستهٔ این شهر، بطور رسمی گشایش یافت.
۱۹۸۲ (میلادی) - جنگ فالکلند با اشغال جورجیای جنوبی آغاز شد.
- زادروزها
۱۸۱۳ - زادروز دیوید لیوینگستون پزشک اسکاتلندی، کاشف اکثر مناطق مرکزی و جنوبی قاره آفریقا، از قهرمانان ملی بریتانیا در اواخر سده نوزدهم
۱۹۰۵ - زادروز آلبرت اشپر معمار آلمانی، وزیر تسلیحات و تولید نظامی رایش سوم در بخشی از جنگ جهانی دوم
۱۹۰۶ - زادروز آدولف آیشمان مسئول «اداره امور مربوط به یهودیان» در «دفتر مرکزی امنیت رایش»، از افسران بلندپایه حزب نازی، مسئول فرستادن بسیاری از یهودیان به «کوره‌های آدم‌سوزی» در جریان جنگ جهانی دوم
۱۹۴۳ - زادروز ماریو مونتی سیاستمدار و اقتصاددان ایتالیایی، نخست وزیرایتالیا از ۱۲ نوامبر ۲۰۱۱
۱۹۴۹ - زادروز والری لئونتیف خوانندهٔ پاپ روس
۱۹۵۵ - زادروز بروس ویلیس بازیگر، تهیه‌کننده و نوازندهٔ آمریکایی آلمانی‌تبار
- درگذشت‌ها
۲۳۵ - درگذشت الکساندر سوروس امپراتور رم، آخرین امپراتور دودمان سوری بین سال‌های ۲۲۲ تا ۲۳۵
۱۴۰۶ - درگذشت ابن خلدون تاریخ‌نگار، جامعه‌شناس، مردم‌شناس و سیاستمدار عرب
۱۷۲۱ - درگذشت کلمنت یازدهم یکی از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم
۱۹۵۰ - درگذشت ادگار رایس باروز نویسندهٔ آمریکایی، خالق شخصیت مشهور تارزان
۱۹۸۷ - درگذشت لویی دوبروی فیزیکدان فرانسوی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۲۹
۲۰۰۸ - درگذشت آرتور سی. کلارک نویسنده، مخترع و دانشمند بریتانیایی
۲۰۱۱ - درگذشت جلال ذوالفنون (در تصویر) نوازندهٔ سه‌تار و موسیقیدان ایرانی
→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای مارس – یادبودهای بیشتر...
نگارهٔ برگزیدهٔ امروز
امروز سال‌روز تولد آنا هِلد، بازیگر برجستهٔ تئاتر برادوی و خواننده است.
در تصویر، پُرتره‌ای از آنا هِلد به سال ۱۹۲۵ میلادی. وی همسر غیررسمی فلورانز زیگفلد جونیور، تهیه‌کننده و کارگردان تئاتر بود.
عکاس: Otto Sarony
بایگانی مارس ۲۰۱۹ – نگاره‌های برگزیدهٔ بیشتر
دیگر پروژه‌های بنیاد ویکی‌مدیا ویکی‌پدیا پروژه‌ای است از بنیاد غیر انتفاعی ویکی‌مدیا که دارای تعدادی پروژهٔ چندزبانه و محتویات آزاد با عناوین زیر است:
مدیاویکی
به زبان‌های دیگر مطالعه کنید
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.304","walltime":"0.452","ppvisitednodes":"value":1223,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":70730,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":5597,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":16,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":2,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":0,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 269.999 1 -total"," 32.16% 86.840 1 ویکی‌پدیا:یادبودهای_برگزیده/۱۹_مارس"," 16.99% 45.867 1 الگو:از_میان_خبرها"," 15.00% 40.494 1 الگو:از_میان_خبرها/اصلی"," 12.89% 34.799 1 ویکی‌پدیا:یادبودهای_برگزیده/مناسب‌ها"," 11.21% 30.273 1 ویکی‌پدیا:آیا_می‌دانستید_که...؟/۲۰۱۹/هفته_۱۲"," 10.85% 29.283 1 الگو:در_خبرها/تصویر"," 9.99% 26.976 1 الگو:آمیک"," 9.78% 26.418 1 الگو:Main_page_image"," 8.80% 23.771 1 الگو:Interval"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.025","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":1257459,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1319","timestamp":"20190319050518","ttl":3600,"transientcontent":true););(window.NORLQ=window.NORLQ||[]).push(function()var ns,i,p,img;ns=document.getElementsByTagName('noscript');for(i=0;i-1)img=document.createElement('img');img.setAttribute('src',p.getAttribute('data-src'));img.setAttribute('width',p.getAttribute('data-width'));img.setAttribute('height',p.getAttribute('data-height'));img.setAttribute('alt',p.getAttribute('data-alt'));p.parentNode.replaceChild(img,p);});(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":171,"wgHostname":"mw1274"););
